สารฟอกขาวหรือสารโซเดียมไฮโดรซัลไฟต์ (Sodium hydrosulfite) สารฟอกขาว, สารโซเดียมไฮโดรซัลไฟ, Sodium, hydrosulfite

siamsafetyplus

ขาวผิดธรรมชาติ’ ลักษณะของอาหารใส่สารฟอกขาว
สารฟอกขาวที่มีคนแอบใช้ใส่ในอาหารฟอกอาหารให้ขาว  สวย  น่ารับประทาน  มีอยู่หลายชนิดด้วยกัน  คือ สารไฮโปคลอไรต์ สารฟอกขาวกลุ่มคลอรีน หรือไฮโปคลอไรต์ หรือคลอรอกซ์ ใช้สำหรับฆ่าเชื้อโรคในโรงพยาบาล  และเป็นส่วนผสมในน้ำยาขัดถูพื้นห้องน้ำ  เป็นส่วนผสมในน้ำยาขจัดคราบสกปรกของเสื้อผ้า  มีฤทธิ์กัดกร่อนที่รุนแรง  สามารถฟอกสีและทำลายจุลินทรีย์ได้ดี  จึงมีการนำไปใช้ในอุตสาหกรรมเพื่อทำความสะอาด  และฆ่าเชื้อโรคสำหรับอุปกรณ์  เครื่องมือ  และเครื่องใช้
ผู้ผลิตอาหารบางรายได้นำมาใช้อย่างไม่ถูก ต้อง  โดยใส่ในอาหารเพื่อฟอกสีให้อาหารขาว  สวย  น่าซื้อ  และป้องกันไม่ให้เน่าเสียเร็ว  ซึ่งนำอันตรายร้ายแรงมาสู่ผู้บริโภค
สารไฮโปคลอไรต์ทำให้ระคายเคืองต่อเยื่อบุในช่องปากและระบบทางเดินอาหาร  เกิดอาการปวดท้อง  และอาเจียน
อาหารที่มักตรวจพบสารไฮโปคลอไรต์ คือ  อาหารทะเล  อาหารหมักดอง  น้ำแช่ผักและผลไม้

ชุดทดสอบสารไฮโปคลอไรต์อย่างง่าย
กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ได้จัดทำชุดทดสอบสารไฮโปคลอไรต์อย่างง่ายใช้ตรวจสอบ การเจือปนของสารไฮโปคลอไรต์ในอาหาร  ด้วยการใช้น้ำละลายสารฟอกขาวจากอาหาร  ตักผงทดสอบใส่  ตามด้วยน้ำยาทดสอบ  สังเกตสีที่เปลี่ยนไป
หากมีสีน้ำเงินเข้มจนถึงดำ  แสดงว่ามีสารฟอกขาวกลุ่มคลอรีน เวลาในการทดสอบ  ๓  นาที  ระดับต่ำสุดที่สามารถตรวจได้(คัลเซียมไฮโปคลอไรต์)  ๑  มิลลิกรัม/กิโลกรัม  (๑พีพีเอ็ม)
สารในกลุ่มซัลไฟต์ คือ  ซัลเฟอร์ไดออกไซด์ โซเดียมซัลไฟต์ โซเดียมไบซัลไฟต์ และโซเดียมเมตราไบซัลไฟต์ มีการนำมาใช้ในอาหารเพื่อฟอกสีอาหารใช้ขาวและยังยับยั้งการเจริญเติบโตของ จุลินทรีย์  ทำให้เก็บรักษาอาหารไว้ได้นาน
ทั้งนี้ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข  อนุญาตให้ใช้ได้ในอาหารบางชนิดเท่านั้น  เช่น  น้ำตาลทรายขาว  วุ้นเส้น  แต่มีผู้ขายที่นำไปใส่โดยผิดกฎหมายและเป็นอันตราย  เข่น  พบในผักผลไม้สด


ปัจจุบันผู้จำหน่ายถั่วงอกบางรายมักนำสารฟอกขาวมาผสมน้ำแช่ถั่วงอกเพื่อให้ถั่วงอกมีสีขาวอวบน่ารับประทานและเก็บไว้จำหน่ายได้นานสารฟอกขาวดังกล่าวมีทั้งประเภทที่อนุญาตให้นำมาใช้ในอาหารได้เช่น โซเดียมซัลไฟต์ซึ่งมีฤทธิ์ในการฟอกต่ำผู้จำหน่ายจึงนิยมใช้สารฟอกขาวประเภทที่ไม่อนุญาตให้ใช้ในอาหารคือ โซเดียมไฮโดรซัลไฟต์มาผสมสารนี้มีฤทธิ์ฟอกขาวได้สูงกว่าประเภทแรก2-3 เท่า สามารถฆ่าเชื้อจุลินทรีย์ได้แต่มีอันตรายต่อร่างกายเมื่อบริโภคเข้าไปจะทำให้เกิดอาการหายใจขัดความดันโลหิตต่ำ ปวดท้องอาเจียน อุจจาระร่วงสำหรับผู้ที่แพ้อย่างรุนแรงหรือป่วยเป็นโรคหอบหืดจะมีอาการรุนแรงขึ้นมีอาการช็อคหมดสติและอาจเสียชีวิตได้ตามที่เคยเป็นข่าวว่ามีการผสมสารชนิดนี้ลงในหน่อไม้ดองลอดช่อง-น้ำกะทิที่ทำจากน้ำตาลปึกและมีผู้นำไปบริโภคจนเสียชีวิตมาแล้ว
     ในส่วนของกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ได้ติดตามสถานการณ์ดังกล่าวมาโดยตลอดและได้พัฒนาและผลิตชุดทดสอบสารไฮโดรซัลไฟต์จนสามารถแยกสารฟอกขาวทั้ง2ชนิดออกจากอาหารที่ต้องสงสัยว่าจะมีการปนเปื้อนได้ซึ่งปกติผู้ผลิตจะมีการนำสารประเภทนี้มาใช้ในความเข้มข้น0.2% ขึ้นไปแต่ชุดทดสอบดังกล่าวสามารถตรวจความเข้มข้นของสารฟอกสีต่ำสุดได้ถึง0.1%จึงทำให้สามารถวิเคราะห์หาสารฟอกสีได้เป็นอย่างดีนอกจากนี้ยังได้จัดทำโครงการถ่ายทอดเทคโนโลยีดังกล่าวเข้าสู่ชุมชนเพื่อให้อาสาสมัครสาธารณะสุขนักเรียน นักศึกษาและเจ้าหน้าที่สาธารณสุขทุกระดับสามารถนำชุดทดสอบโซเดียมไฮโดรซัลไฟต์ไปใช้ในชุมชนได้โดยในปีที่ผ่านมาได้รับรายานการตรวจสอบถั่งงอกหน่อไม้ดอง ขิงหั่นฝอยผลไม้สด น้ำตาลปึกและทุเรียนกวน จำนวน 2,438ตัวอย่างพบสารปนเปื้อนโซเดียมไฮโดรซัลไฟต์392 ตัวอย่าง คิดเป็นร้อยละ 16ซึ่งหน่วยงานที่ทำหน้าที่ตรวจสอบได้แจ้งให้ผู้ประกอบการทราบและปรับปรุงผลิตภัณฑ์ดังกล่าวแล้ว
       สำหรับประชาชนทั่วไปควรเพิ่มความระมัดระวังในการบริโภคสินค้าดังกล่าวโดยเฉพาะถั่วงอกซึ่งเป็นสินค้าใกล้ตัวและสามารถหาซื้อได้ง่ายไม่ควรเลือกถั่วงอกที่มีสีขาวผิดปกติหลีกเลี่ยงถั่วงอกที่มีสีคล้ำมีส่วนเน่าเสียปนอยู่เพราะอาจทำให้เกิดอาการท้องเสียได้นอกจากนี้ก่อนบริโภคถั่วงอกควรทำให้สุกเสียก่อนเพราะสารไฮโดรซัลไฟต์ที่อาจมีอยู่ในถั่วงอกจะถูกทำลายด้วยความร้อนซึ่งจะปลอดภัยกว่าการนำถั่วงอกดิบมารับประทานสดๆ